Nieuwsberichten met als sleutelwoord: mannen

Je vindt hier de nieuwsberichten van Jerphaas die geïndexeerd zijn op het woord: mannen

Man-zijn #2: blijven staan

Iedereen maakt fouten. Niet omdat we dat willen, maar omdat we mens zijn. We kunnen nu eenmaal niet alles overzien of plannen. Dat is ook helemaal niet erg. Maar als kapiteins te vroeg van boord gaan, verdrinken er mensen. Dat gebeurde letterlijk bij de gekapseisde Costa Concordia. De kapitein was aangenomen om voor zijn schip en passagiers te zorgen. Maar na een fout, notabene door hem zelf gemaakt, ging hij van boord.

Lees verder

Waarom zou je niet mogen huilen op je werk?

Wie heeft er weleens een man zien huilen op kantoor? En dan niet om Marco van Basten die afscheid neemt in San Siro of omdat er een ster in de voorruit zit van zijn nieuwe Audi, maar gewoon: om de hardcore shit in de kantoorjungle?

Om de eikel die de baan krijgt die hij al zolang wilde. Om de trieste straten en niemand die naar hem luistert. Om de koude koffie over zijn toetsenbord terwijl zijn lievelingscollega tegen hem loopt te schelden. De koffieautomaat die hem aangrijnst na zijn mislukte PowerPoint.

Lees verder

Ik stond erbij

Er zijn van die momenten dat je je als man totaal geen houding weet te geven. Geen doel voor jou om te bereiken. Niets om je tanden in te zetten. Maar je aanwezigheid is gewenst, broodnodig zelfs. Dus daar ben je dan, met weinig meer te doen dan geconfronteerd worden met je eigen emoties, een beetje met de tijd boksen. Ik schat zo in (ben geen vader) dat wanneer je vrouw gaat bevallen zo’n moment is. Dat hoe je het ook doet je het toch niet goed doet, en dat het feit dat je erbij bent dan weer sowieso gewoon helemaal goed is.

hoe je het ook doet je het toch niet goed doet

Niels van Koevorden maakte een prachtige documentaire over ‘de machteloze bijrol’ (zoals Martijn Simons het in de Volkskrant mooi verwoord) van drie aanstaande vaders voor, tijdens en na de bevalling.

” Stuk voor stuk proberen Bart-Jan, Marc en Ernest het beste voor hun vrouwen te doen, en staan ze uiteindelijk geroerd te kijken naar hun pasgeboren kind, de een in tranen, de ander telkens ‘Goed zo, moppie’ mompelend als de baby zijn eerste kreten slaakt. ‘Ik stond erbij’ is een schitterende ode aan de vrouw, aan het leven, gezien door de ogen van de man.”

Martijn Simons

Vanaf september 2014 is de documentaire op dvd te koop.

Alleen een man in de klas kon mijn zoon kalmeren

Als peuter sloeg mijn zoon hinderlijke leeftijdsgenoten genadeloos tegen de vlakte. Hem een ‘sorry’ ontfutselen bleek onmogelijk. Een klap was voor hem een prima middel om je territorium af te bakenen. ‘Kijk eens wat je gedaan hebt, dat kindje huilt en heeft heel erg pijn’ begon een juf meestal hoopvol. Maar voor tranen of emotionele pressie was hij ongevoelig. ‘Moet ie maar ophouden als ik het zeg’, antwoordde hij hooguit. In het gunstigste geval zei juf dan: ‘De volgende keer moet je mij roepen, dan kunnen we er over praten.’ Maar hij keek wel uit. Hij dopte liever zijn eigen boontjes en praten was wel het laatste waar hij op zat te wachten.

Het was het begin van een schoolcarrière waarin mijn zoon negen jaar lang dagelijks de afkeuring van zijn onderwijzeressen over zich afriep. Hij was niet het dociele kind dat zij graag zagen maar een speels beweeglijk dier niet van zins zich te laten kooien in een klaslokaal of vrouwen te volgen die ‘verdrietig’ werden als hij een in hun ogen minder geslaagd grapje maakte. Pogingen hem te socialiseren langs de weg van het empathisch gesprek mislukten keer op keer. Dit alles bezorgde hem dagelijks strafregels en kruisjes op het bord en mij een wekelijkse gang naar de juf. Wat was er met hem aan de hand? Hij gedroeg zich a-sociaal, onaangepast. Ik begreep het niet. Mijn oudste zoon was met dezelfde opvoeding een model-leerling.
Lees verder

Leiderschap is onderaan beginnen

Jongens willen vaak straaljagerpiloot worden of brandweerman. Ze hebben geen enkel idee hoeveel ze daarvoor zullen moeten doen. En dat interesseert ze natuurlijk ook niet. Ze willen gewoon in een straaljager stappen en wegvliegen. Dat optimisme zie je ook bij talentenjachten op tv. Deelnemers verwachten terstond wereldberoemd mét contract én persoonlijke manager als winnaar naar buiten te lopen. Maar het merendeel wint natuurlijk niet.

In zijn boek De Wildeman spreekt Robert Bly prachtig over de noodzaak om op de weg naar volwassen man, een astijd mee te maken. De astijd is volgens Bly de tijd die een man, nog voor er überhaupt sprake is van een carrière, móet meemaken om goed leiding te kunnen geven. Leiding aan zichzelf en aan anderen.

Iets dat zó belangrijk is dat als het niet gedaan wordt, al het andere niet gedaan kan worden

Bly illustreert de astijd aan de hand van het verhaal van een jongen die later koning wil worden. Koning worden lijkt de jongen wel wat. Op een troon zitten, veel geld bezitten en een volk dat naar je luistert. De jongen went zich tot de koning, vraagt om een baan en krijgt een baan. Hij krijgt een taak waar volgens de koning alles mee begint. Iets dat zó belangrijk is dat als het niet gedaan wordt al het andere niet gedaan kan worden. Het kasteel zou in zijn geheel niet kunnen functioneren, noch de koning, noch zijn personeel. De jongen is dolenthousiast. Wanneer hij zich de eerste dag op het kasteel meldt, wordt hij meegenomen naar de keuken in de kelder. Daar mag hij het as van de vuren verzamelen, naar buiten brengen en nieuw hout halen.

Natuurlijk is de jongen diep teleurgesteld. Het is niet de baan die hij verwachtte. Het werk is vies en het is in de kelder. Toch doet hij het werk. Omdat hij naar de koning luistert en omdat hij ergens voelt dat het klopt.

Na een paar seizoenen gaat hij zich langzaam thuis voelen in de keuken. Hij leert de groentes kennen. Hij leert koken. En op een dag komt er zelfs iemand anders de as verwijderen. Weer later leert hij de tuin onderhouden, paardrijden, een zwaard smeden. Hij vecht mee met het koningsleger. Trouwt de dochter van de koning. En op een dag als de koning overlijdt, wordt hij de koning.

Asmannen

kroon-klein

Als jij, als man, een as-tijd hebt meegemaakt, zal je je in dit verhaal herkennen. Je zult je de soberheid en de zinloosheid ervan nog kunnen herinneren. Wellicht kijk je terug met een gevoel van nostalgie of zelfs romantiek. Omdat je nu weet dat je het toen mis had. Het was niet voor niets. Het was wellicht zelfs het beste dat je is overkomen. Je bent van je brandweermannen-troon gestapt, gevallen of zelfs gedonderd en je bent man onder de mannen geworden. En nu je jaren later leider of manager in een bedrijf bent, kun je oprecht trots zijn op wat jij en je medewerkers samen neerzetten. Maar daarvoor moest je wel door je as-tijd heen.

Mijn eerste astijd

Ik zou mijn moeder op mijn achttiende laten zien dat ik écht wel klaar was om op kamers te gaan. Dus huurde ik met een vriend een flat. Studentenhuizen vonden we een vieze bende. Die periode zouden we overslaan.

De dag na de verhuizing stond ik huilend in een groene telefooncel mijn moeder te bellen (ja natuurlijk zouden we een eigen telefoon krijgen, maar die deed het nog niet). Ik heb het drie jaar volgehouden op de flat. Om daarna toch in een woongroep met een échte vieze man terecht te komen.

Mijn tweede astijd

Na mijn HTS studie kreeg ik een baan bij het televisieprogramma Het Klokhuis. Op de eerste dag dat ik een opname bijwoonde vroeg de regisseur of ik koffie wilde halen. “Daarvoor ben ik hier geen redacteur geworden. Dat doet iemand anders maar” zei ik. Die regisseur zorgt er twee jaar later voor dat ik word ontslagen.

Mijn derde astijd

Na een tweede ‘ontslag’ (dat ik wist te voorkomen door iets eerder zélf op te stappen) zwoor ik om nooit meer voor een baas te werken. Dus werd ik ondernemer. Ik begon een klus- en schildersbedrijf… op de fiets. Dit liep best goed in de warme maanden van het jaar, maar in de winter had ik niets te doen. En de hypotheek moest wel betaald worden. Ik had natuurlijk een klus-huis gekocht. Via het uitzendbureau kreeg ik een baantje in het archief van de Rabobank. Een ruimte zonder ramen met zo’n 4.000 hangmappen, die ik op alfabetische volgorde moest hangen. Die bank was dezelfde bank waar mijn hypotheek liep. Driekwart van mijn salaris ging linea recta weer terug naar mijn baas. Toch werkte ik door.

Na twee winters vroeg het afdelingshoofd of ik assistent account-manager wilde worden. In dezelfde tijd rondde ik bij Phoenix de opleiding Professionele begeleiding af. Zonder dat mijn afdelingshoofd het wist, gaf hij me met zijn verzoek een teken: het was tijd om verder te gaan, tijd om mijn eigen praktijk op te starten. Die praktijk bestaat nu zes jaar en onlangs ontving ik mijn 200e cliënt.

De astijd

De astijd is een tijd die je de grote ordening en jouw plek daarbinnen laat ervaren. De koning die niet weet dat het brood gebakken wordt op hout uit het bos en dat dat as achterlaat, kán zijn onderdanen niet met respect behandelen. Simpelweg omdat hij niet weet wat er gedaan moet worden om het werk gedaan te krijgen. Zo is het ook met leiders en managers.

“Wie niet onderaan de ladder wil beginnen, moet springen…
dondert meestal naar beneden en breekt iets.”

Een artikel van jasper jobse, dit artikel is ook gepubliceerd in de Vuurvogel, het magazine van Phoenix Opleidingen Utrecht. Foto: Amanda Tipton Flickr

If it ain’t broke, don’t fix it

Ik betrap mijzelf er stiekem ook nog wel eens op. Nog voor iemand klaar is met zijn verhaal heb ik een hap lucht naar binnen getrokken, ratelt mijn brein en sta ik te popelen om de oplossing te vertellen. Het voelt dan bijna onzinnig om degene naar wie ik luister zijn zin nog te laten afmaken. Ik heb tenslotte de oplossing, dus laten we niet langer tijd verspillen!

Dat wij mannen van oplossingen houden komt omdat we ervan houden om een doel te hebben

Wij mannen houden van problemen oplossen. Het geeft een goed gevoel. We zijn er dol op. En er is altijd wel iets voor verbetering vatbaar. Maar als er een probleem opgelost kan worden door nietsdoen…?! Of louter luisteren. Nee, daar zijn we vaak minder goed in. Maar dat is ook niet zo erg, zegt het mannenbrein, want dan bedenken we wel een probleem! In de toekomst bijvoorbeeld. Daarvan weet toch niemand hoe die eruit ziet, dus je kunt er een lekker potje gelijk op krijgen terwijl je wilde plannen lanceert.

Dat wij mannen van oplossingen houden komt omdat we ervan houden om een doel te hebben. We houden ervan koersen te bepalen en reizen uit te stippelen. Liefst met een beetje uitdaging onderweg dan voel je ook nog lekker duidelijk dat je leeft. Een doel hebben kan voor een man werkelijk bevredigend zijn. Als we een doel bereiken dan zijn we zelfs even in de hemel. Daarom leven mannen zo graag mee met sporters.

Hersenpannen van vrouwen steken anders in elkaar dan mannen hersenpannen. Zo houden vrouwen er veel meer dan mannen van dat je naar ze luistert. En dat doen wij mannen ook best graag, maar als er dan een probleem om de hoek komt…

Het is zoals het is

In dit artikel wil ik graag mijn zwager aan u voorstellen. Mijn zwager is een echte man-man. U kent het type wel. Rationeel en onverstoorbaar. Als reactie op onderwerpen altijd een verklarend betoog of – als het te dicht bij komt – een grapje. Het zou mij niet verbazen als hij eigenlijk ontzettend gevoelig is. Maar dat hij dat angstvallig voor iedereen verborgen houdt. Met als gevolg dat hij heel hard zijn best  moet doen om niet geraakt te worden. Naar mijn idee heeft hij dit opgelost door alle problemen, zorgen en emoties die op hem afkomen af te doen met de woorden: “het is zoals het is”.

Lees verder

Van jongen naar man

Als je als jongen geboren wordt, moet je op een gegeven moment de oversteek maken naar de mannenwereld. Je kunt niet eeuwig een ventje blijven. En als je baard begint te groeien, is het tijd.

Man worden doe je niet alleen door voor de eerste keer te ejaculeren, 18 te worden of je rijbewijs te halen. Daar is meer voor nodig. In niet Westerse culturen bestonden en bestaan er nog steeds inwijdingsrituelen om dat te doen. Grote rituelen als sprong naar het volwassen-zijn. Rituelen met veel pijn, die ook nog eens lang duren. Zo zijn er verhalen uit het oerwoud van jongens die uit hun hut weggerukt worden bij hun moeder. En als de moeder daarbij flink schreeuwt en jammert, is de oversteek naar de mannenwereld begonnen.

Je kunt niet eeuwig een ventje blijven. En als je baard begint te groeien, is het tijd.

Eenmaal los van de moeder word zo’n jongen zonder eten en met niet veel meer dan een mes en iets om vuur te maken door een groep mannen, onder leiding van zijn vader, diep het oerwoud ingebracht. Daar blijft hij een aantal weken alleen achter. Terug komen naar het dorp is geen optie. In het bos zoekt hij zijn eigen eten, maakt een eigen slaapplaats, beschermd zich tegen roofdieren en zorgt zelf dat hij het goed heeft. Er is niemand die hem helpt. Als hij gewond raakt moet hij zichzelf verzorgen.

Barbaars

Dit soort verhalen klinkt ons vaak nogal barbaars in de oren. En zo dacht ik er ook over. Ik vond het zelfs schromelijk overdreven. Ik vond op kamers gaan wonen en een beetje voor jezelf kunnen koken wel genoeg.

Tot ik zelf een aantal van dit soort initiatierituelen deed. In een andere vorm weliswaar. Mijn moeder woont sowieso niet in een hut. Ze wist niet eens dat ik van huis was. Het was gewoon in Europa, daar zijn ook bossen. Alle mannen waren voor de wet allang volwassen en ik mocht na afloop warm douchen. Maar de impact was groot. Ik ben er nog steeds blij mee. De blauwe plekken en bloeduitstortingen op mijn lijf nam ik graag voor lief. Wat ik precies deed ga ik je niet vertellen. Zulke dingen doen heeft alleen effect als je niets weet over wat je te wachten staat.

Het feest

Na een aantal weken wordt de jongen opgehaald uit het bos. Hij heeft de oversteek gemaakt en het is tijd voor het feest. Een groot feest en het hele dorp doet mee. Uitbundig en zonder inhouden. Dat betekent niet dat iedereen zich laveloos zuipt, nee dat betekent vooral dat er voluit gedanst en bewogen wordt. Door mannen én vrouwen. Want de oversteek naar de mannenwereld is er een die je vooral met je lijf maakt.

De man is er nu één van hen. Iedereen in het dorp weet het. Ook de moeder weet het. Haar kleine jongen, is niet meer haar kleine jongen. Hij is niet meer van haar. Hij is van zichzelf en hij hoort bij de mannen. Hij staat niet meer onder zijn vader, maar naast zijn vader.

Het nut

Als jongens dit ritueel doorstaan om mannen te worden dan moet het nut wel heel groot zijn. Dat klopt. Een jongen leert drie dingen:

  1. Hij leert voor zichzelf zorgen. Zijn moeder is er letterlijk niet meer en zijn vader ook niet.
  2. Hij leert verantwoordelijkheid nemen voor zijn emoties, met name angst, woede en fysieke pijn. Hij leert zijn emoties en gevoelens dragen.
  3. Hij leert waar hij thuis hoort, bij de mannen.

Het tweede is iets dat bijna vreemd is. Na de rituelen die ik deed, had ik het gevoel dat mijn emoties meer van mij waren. Ondanks dat ze niet in grote of vorm veranderd waren, is de impact die ze hebben kleiner. Alsof ik ze nu heb, in plaats van dat ze mij hadden. Ik schrik er vaak niet meer van. Ik weet dat ze er zijn, maar ik ben ze niet.

Het derde is bijna niet met woorden uit te leggen. Het is een groot gevoel van rust en stevigheid. Zoiets als uit een vliegtuig stappen en weer vaste grond onder je voeten voelen. Alleen wist je niet dat je vloog.

Als man sta je nu naast je vader. Je bent nog steeds zijn zoon, maar je bent niet meer kind. Je hebt bewezen dat je jezelf kunt redden en dragen. Je bent een man geworden in de lijn van alle mannen die jou voorgingen; je vader, opa, grootvader, enz.

Jongens-mannen

In onze Westerse cultuur hebben veel mannen deze oversteek (nog) niet gemaakt of niet kunnen maken. Omdat het niet meer in onze cultuur zit, maar ook omdat veel vaders al van jongs af aan (emotioneel) afwezig zijn. Deze jongens-mannen zijn overal. Ze hebben veel geduld en empathisch vermogen, maar worstelen vaak met agressie en angst. Ze zoeken naar verbondenheid, maar weten niet waar die te halen.

Ze hebben veel geduld en empathisch vermogen, maar worstelen vaak met agressie en angst

Wanneer deze jongens-mannen in een situatie terecht komen waar grenzen een grote rol spelen, dan ervaren ze dat vaak als lastig. Grenzen die al getrokken zijn kunnen ze moeilijk accepteren. En waar grenzen door henzelf getrokken zouden moeten worden laten ze dat soms na. Ze voelen simpelweg niet waarom beide belangrijk zouden kunnen zijn, hun wens op zichzelf te staan is namelijk groter. Je voelt ze dan ook vaak hunkeren naar erkenning, maar als ze die krijgen dan weten ze niet hoe ze hem aan moeten nemen. Alsof ze niet thuis zijn en de post het pakketje erkenning weer mee moet nemen.

Jongens-mannen kunnen er veel baat bij hebben een training te volgen of zich door een man te laten begeleiden. Want een man die de oversteek heeft gemaakt weet waar de eerste grenzen liggen; wie hij is en waar hij bij hoort. Deze man voelt zich gedragen door zijn man-zijn en de soort waarbij hij hoort.

Een bijdrage van Jasper Jobse, Foto: heymarchetti Flickr

Leven, is altijd op de grens

Het lijkt extreem wat deze mannen doen (en dat is het natuurlijk ook) en toch is het niet anders dan je baan opzeggen, die eerste zoen geven, emigreren, je muur knal-pimpel-paars schilderen of je kind geboren zien worden. Je maag draait zich er misschien bij om en je weet wellicht niet of het nu fijn is of juist niet. Maar de balans zul je later opmaken, daar is nu geen tijd voor. Wanneer je de beslissing hebt genomen staan al je zintuigen open. Je zult ze nodig hebben, want je weet niet wat er gaat komen. Je deed dit tenslotte nooit eerder. Eén ding weet je wel zeker: je leeft! Voluit, zonder inhouden!

Lees verder

Gewoon jezelf zijn

Er heeft vast al wel eens iemand tegen je gezegd dat je ‘gewoon jezelf moet zijn’. Heerlijk simpel klinkt dat. Alsof het koud is omdat er een raam open staat. Je doet het raam dicht… en voilá: je bent jezelf.

Dat het normaal is om zoiets tegen elkaar te zeggen kan alleen maar omdat het normaal is om niet jezelf te zijn. Je net iets groter, sterker, slimmer, zwakker of dommer voordoen dan je bent, is heel gewoon. Niet omdat we niet onzeker of zwak mogen zijn, maar omdat we denken dat we dat niet mogen zijn. Het mag wel, alleen niet iedereen zal vol liefde op je reageren.

Dit filmpje laat heel erg leuk, bijna hillarisch voelen wat dat is; jezelf zijn. Maar vooral laat het je voelen dat wij mensen zo graag ergens bij willen horen. Bij mannen met snorren in de automatenkantine bijvoorbeeld …

Lees verder

Vrienden

Vorige week zag ik de documentaire “Jongens zijn we” van Tomas Kaan. Oh, wat is ie prachtig en ontroerend. En wat lag ik soms dubbel van het lachen. ‘Jongens zijn we’ is een film over de vriendschap tussen de 12-jarige Jim en de één jaar jongere Sam. Jim en Sam vertellen in hun laatste zomer samen, over vriendschap, ouder worden en wat het voor hen betekent om jongen te zijn. Ze wonen in een dorp, ze gaan varen, halen kattenkwaad uit en geven antwoord op de vraag of je van elkaar houdt als je vrienden bent.

Lees verder

Goed huilen

Huilen, hoe doe je dat goed? Bestaat er zoiets als een goed moment? Heeft het zin of niet? Los je er iets mee op? Doe je het juist alleen of samen?

Ik ben er weinig over tegengekomen in de vakliteratuur die ik las. En dat terwijl het iets is dat in ons menszijn een belangrijke rol speelt, en ook vaak voorkomt bij coaching of therapie. Wie kent niet het beeld van de doos tissues op het tafeltje?

Lees verder

Gillende mannen

Er zijn veel verschillen tussen mannen en vrouwen. En allemaal hebben we ook eigenschappen van beiden. Vrouwen hebben ook mannelijke energie en mannen hebben ook vrouwelijke energie.

Een tijdje geleden schreef ik het artikel man en emoties. De manier waarop we met emoties omgaan, maar vooral hoe we denken dat we met emoties om moeten gaan is volgens mij een overblijfsel van tientallen jaren feminisme en het maatschappelijk gewoon worden van de psychotherapie.

Ik denk dat het goed is dat vrouwen experimenteren met mannelijkheid en dat mannen experimenteren met vrouwelijkheid. Het geeft je besef van wie je bent en wie je niet bent. En soms gebeuren er dan grappige dingen. Zoals de reclames van Heineken. Dat mannen emoties moeten uiten zit inmiddels zo flink in onze cultuur gebakken, dat Heineken ‘ons mannen’ er in zijn televisie reclames op aanspreekt. Een bierreclame. Bier, dat wat al eeuwen met mannen geassocieerd wordt. De Heineken reclame verteld ons dat wij mannen ‘gillen’ als ons bier koud is….
Lees verder

Man en emoties

Er ligt een nieuw boek in de winkels: Handboek voor de moderne man. Geschreven door drie Nederlandse mannen. Ik werd helemaal blij bij het horen van die titel. Er verschijnen weinig boeken over man-zijn. Ik las het voorwoord… en legde het boek teleurgesteld weer weg.

Enkele delen uit het voorwoord: ” …nooit, nooit zullen we ons hardop afvragen waarom we zijn zoals we zijn. (…) mannenvriendschappen en vader-zoon relaties gaan zelden zover dat we ook onze persoonlijke ervaringen en gevoelens willen delen. (…) vrouwen weten per definitie veel van elkaar en van zichzelf. (…) in de huidige samenleving hebben we verantwoordelijkheden moeten afstaan aan de technologie en aan vrouwen (…) mannen zijn raadsels. Om zich verderop tot de lezer te richten met de woorden: “beste mede-herenslachtoffers”.

Het voorwoord is ronduit denigrerend en somber op het fatalistische af. Je wordt als man weggezet als de overbodige soort, die niet weet wat hij met zichzelf en zijn gevoelens moet.

De nrc.next schreef een artikel naar aanleiding van het handboek, met als titel: “De moderne man is in de war” Dat artikel was al een stuk vrolijker. Maar ook de nrc.next stelde: de moderne man weet niet hoe hij zijn emoties moet uiten. Is dat wel zo? En is het zo zwart-wit?

De moderne man

het is niet waar dat mannen geen emoties uiten

Het idee dat mannen geen emoties kunnen uiten, zit in onze cultuur vast als oude kauwgom op een stoeptegel. Het is niet waar dat mannen geen emoties uiten. Niet voor individuele mannen, en ook niet voor de man als soort. Mannen uiten terdege wel emoties. Wanneer je zegt dat mannen geen emoties kunnen uiten, en daarmee suggereert dat vrouwen het wel kunnen, dan veeg je alle emoties op een hoop. Je miskent wat de man goed kan en vrouwen minder goed kunnen. De manier waarop mannen emoties uiten is anders en ze hebben een andere voorkeur binnen de vier.

Er zijn vier primaire emotiesbang, boos, blij, bedroefd.

  • Mannen uiten over het algemeen makkelijker boosheid dan vrouwen.
  • Mannen kunnen net als vrouwen blij zijn. Kijk eens naar een groep supporters nadat hun club heeft gewonnen.
  • Ik ken voldoende mannen die kunnen huilen, ik ken voldoende vrouwen die niet kunnen huilen.
  • Ik ken weinig tot geen mannen die kunnen zeggen dat ze bang zijn, ik ken ook weinig vrouwen die dat kunnen.

Emoties niet uiten

Er zijn voor mannen en vrouwen goede redenen om emoties niet te uiten. Ik denk dat het niet voor niets is dat we dat ook kunnen. Dat we die vaardigheid hebben. Omdat het de zaken soms namelijk veel simpeler houdt. Als je emoties niet uit:

  • kan niemand je gevoel ontkennen of wegwuiven en dus blijft het ‘intact’. Denk maar aan ouders die tegen je zeiden als kind: “het valt wel mee” als je pijn had, terwijl het helemaal niet meeviel.
  • als je emoties niet uit geef je mensen geen argumenten waarmee ze met je in discussie kunnen gaan. Bijvoorbeeld: “Waarom ben je er dan überhaupt aan begonnen als je het niet leuk vindt?”
  • als je emoties niet uit: ben je wellicht net als je vader of moeder die dat ook niet deed. Dat geeft een gevoel van erbij horen.

Emoties wel uiten

Er zijn mij twee belangrijke redenen bekend waarom het goed is om emoties wel te uiten:

  1. Het wegstoppen van emoties is op korte termijn vermoeiend, en op lange termijn schadelijk voor je psychische en fysieke gemoedsgesteldheid. Veel mensen kunnen niet werkelijk ontspannen, of diep door ademen, omdat hun lijf gewend is om er van alles ‘onder’ te houden. “Mannen huilen niet” is denk ik het meest bekende voorbeeld van het wegstoppen van emoties. En “Meisjes worden niet boos” is er één die in Nederland ook veel voorkomt.
  2. Wanneer je je emoties kent kun je ze meenemen in beslissingen. Je kunt iets ‘doorvoelen’. Hierdoor hebben beslissingen een grotere wijsheid in zich, dan wanneer je ze alleen op basis van ervaring, advies of kennis zou nemen.

Emoties voelen en dragen

Om iets te kunnen uiten, moet je:

  1. Kunnen voelen wat je voelt. Je moet er vertrouwd mee zijn en je daarin vrij voelen.
  2. Kunnen duiden wat je voelt zodat je die ander iets kan laten zien of er woorden aan geven.

Dat vraagt de nodige oefening, zeker als je uit een gezin komt waar emoties als ‘overbodige ballast’ worden gezien. Maar je moet er zeker niet in doorslaan. Een man die denkt dat het louter uiten van al zijn emoties het belangrijkst is, die verzuipt. Die weet niet meer wat wijs is. Die belandt in eindeloze discussies (met vrouwen), wordt door mannen die een duidelijk doel hebben aan de kant gezet omdat ie ‘vertraagt’ met zijn tranen, of kan wanneer hij kwaad is alleen maar klappen uitdelen.

Niet het uiten van de emoties is het belangrijkst, het voelen en dragen van je emoties is dat. Gepast verantwoordelijkheid nemen, door soms wel te uiten en soms niet. Niemand anders ter wereld voelt wat jij voelt. Je gevoelens zijn van jou. Wees er zuinig op.

Een artikel van Jasper Jobse, Foto: Bernardo Borghetti Flickr

De functie van emoties

Je krijgt ze gratis bij je geboorte: emoties. Het zijn de signalen die je vertellen hoe het met je is. En ik heb mij als puber wel eens afgevraagd wat ik toch met al die gevoelens moest, en met mij op die leeftijd vast vele anderen. Onlangs las ik ergens een kort stukje van George Thomson over de functies van emoties, dat ik graag in mijn pubertijd tegen was gekomen. Het is simpel, helder en stelt je in staat de juiste actie aan je gevoelens te koppelen.

bang, boos, blij en bedroefd

Emoties kunnen verdeeld worden in vier primaire emoties: bang, boos, blij en bedroefd. (Andere emoties zoals jaloezie, afgunst, schaamte, medelijden, wrok worden beschouwd als secundaire of samengestelde emoties omdat er denken aan te pas komt, en laat ik hier buiten beschouwing).

Lees verder